Fact-check: 10 Wilde gezondheidsclaims over Kola onder de loep!

Fact-check: 10 Wilde gezondheidsclaims over Kola onder de loep!

In West-Afrika wordt overal waar je maar kijkt Kola gekweekt, geconsumeerd, verhandeld en vervoerd. Op iedere markt, straathoek en in winkels liggen de kenmerkende witte zakjes gevuld met verse of gedroogde kolanoten. Vraag je de verkopers waar Kola voor kan worden gebruikt, luidt het antwoord vastberaden dat Kola goed zou zijn tegen onder andere (een combinatie van) ‘honger, dorst, vermoeidheid, infecties, hoofd- en tandpijn, maag- en darmklachten, acné, kolieken, benauwdheid, hoesten, verstopte luchtwegen, ochtendmisselijkheid, afnemend libido en astma’. Alsof dat nog niet genoeg is zou Kola ook nog eens ‘lafheid’ voorkomen, seksuele prestaties verbeteren en iemands spirituele band met de aarde, natuur en god herstellen. Het zal niemand verbazen dat een aantal van deze beweringen op zijn zachts gezegd wat overdreven zijn. Wel is uit wetenschappelijk onderzoek gebleken dat Kola een groot aantal actieve bestanddelen bevat die een stimulerende werking hebben op verschillende delen van het menselijk lichaam. Kola biedt hierdoor inderdaad een aantal gezondheidsvoordelen, zoals het stimuleren van lichaam en geest, het onderdrukken van vermoeidheid, honger en het verbeteren van cognitieve vaardigheden. In deze blog nemen we 10 wilde gezondheidsclaims over Kola onder de loep en proberen we feiten van fictie voor je te onderscheiden. Ontdek dat de eeuwenoude traditionele geneeskunde in West-Afrika blijk geeft van een bijzondere medische kennis en waarom vandaag de dag nog miljoenen mensen op Kola als natuurmedicijn vertrouwen. 

In onze vorige Blog schreven we dat Kola in de Westerse wereld eeuwenlang werd gebruikt in farmaceutische producten en dat Kola in West-Afrika zelfs nog veel meer is dan slechts een natuurmedicijn. In deze Blog zullen we dieper ingaan op de gezondheidsvoordelen die Kola zou bieden. We hebben de 10 meest geloofwaardige gezondheidsclaims voor je onderzocht en op een rijtje gezet. Wil je liever zelf de onderzoeken lezen die we voor deze Blog hebben gebruikt? Of lees je liever waar en wanneer je het beste Kolacaps kunt gebruiken? Kijk dan ook eens op onze andere Blogs!

Voor we beginnen willen we benadrukken dat het absoluut nooit de bedoeling is om Kola als vervanging van (door een arts voorgeschreven) voeding en/of medicijnen te gebruiken. Daarnaast vinden we het belangrijk te waarschuwen voor de gevaren van cafeïne – een van de werkzame stoffen in Kola – voor bijvoorbeeld kinderen of zwangere vrouwen en op mogelijke allergische reacties bij mensen met een notenallergie. Al deze en meer informatie over de actieve bestanddelen van Kola kun je ook hier vinden op onze website.

Claim 1: Kola helpt tegen vermoeidheid en geeft een krachtige energieboost

Kola bevat circa 3% cafeïne en is daarmee het meest cafeïnerijke natuurlijke product ter wereld. Van cafeïne is bekend dat het stimulerend werkt op het centrale zenuwstelsel, doordat het de activiteit van neurotransmitters verandert. In andere woorden zorgt cafeïne voor een krachtige energieboost, verhoogde alertheid en laat het vermoeidheid verdwijnen. Uit een onderzoek waarin deelnemers de werking van koffie moeten vergelijken met die van Kola, blijkt dat Kola langer energie geeft en minder onrustig maakt. Ook gaf het merendeel van de deelnemers aan geen dip of crash te ervaren na het gebruik van Kola, in tegenstelling tot koffie. 

Claim 2: Kola verbetert cognitieve functies en je concentratievermogen 

Naast cafeïne bevat Kola ook circa 2% theobromine. Beide stoffen werken als ‘vaatverwijders’ die de bloedvaten verwijden waardoor de bloedstroom naar de hersenen toeneemt. Hierdoor verhoogt het zuurstofgehalte in de hersenen, wat de cognitieve functies en het concentratievermogen kan bevorderen. Ook remt cafeïne de productie van adenosine, een slaapverwekkende neurotransmitter die concentratie en alertheid afremt. Uit recent onderzoek blijkt dat Kola remmende werking heeft op zogenoemde AChE- en BChE-activiteiten. Het remmen van deze activiteiten staat bekend als primaire behandelmethode voor de milde ziekte van Alzheimer (AD). Het onderzoek maakt echter een voorbehoud dat verder onderzoek is vereist voordat conclusies kunnen worden getrokken.

Claim 3: Kola helpt om af te vallen 

Onderzoek heeft aangetoond dat het consumeren van Kola de activiteit van het centrale zenuwstelsel stimuleert door de hartslag en de stofwisseling te verhogen. Volgens een onderzoek gepubliceerd in het African Journal of Biotechnlogy kan Kola de stofwisseling met tot wel 118 procent verhogen.

Ook blijkt Kola eetlustremmend te werken. Zo bleek uit onderzoek dat deelnemers die Kola kregen toegediend hun totale calorieverbruik significant verminderden. Kola staat wetenschappelijk bekend als een zogenoemd ‘thermogeen’ (vetverbrandend) kruid. Het is dan ook in veel supplementen voor gewichtsverlies verwerkt. Lange tijd was onbekend waardoor een kruid vetverbrandende werking heeft, maar uit recent onderzoek blijkt dat stofjes genaamd xanthines en polyfenolen succesvol kunnen zijn bij het behandelen van obesitas. Kola is rijk aan zowel xanthines als polyfenolen. 

Claim 4: Kola is een krachtige antioxidant

Antioxidanten verlichten zogenaamde oxidatieve stress, een stress die wordt veroorzaakt door kleine ‘radicale’ deeltjes die door het lichaam zwerven en daar schade kunnen veroorzaken. Teveel oxidatieve stress kan op lange termijn leiden tot ontstekingen, infecties en andere complicaties. Uit onderzoek blijkt dat Kola hoge antioxiderende eigenschappen heeft voor DPPH, fenol, ijzerchelatie en vitamine C, waardoor het verschillende heilzame effecten kan uitoefenen. 

Claim 5: Kola helpt bij de spijsvertering

In veel Afrikaanse culturen wordt de kolanoot voor de maaltijd gekauwd om de maag te beschermen en als hulpmiddel bij de spijsvertering. Tot recent bestond echter geen wetenschappelijke basis voor dit gebruik. Inmiddels weten we uit onderzoek dat bepaalde verbindingen in Kola de productie van maagzuur en de effectiviteit van spijsverteringsenzymen in de maag aanzienlijk bevorderen. Hierdoor wordt de assimilatie van voedingsstoffen bevorderd waardoor het lichaam gemakkelijker belangrijke voedingsstoffen uit het voedsel kan opnemen.

Ook wordt inmiddels door wetenschappers vermoed dat Kola andere spijsverteringsklachten kan verlichten, zoals winderigheid, kramp en/of constipatie. Het lijkt er dan ook op dat Kola inderdaad kan helpen bij de spijsvertering en voedingsstofopname.

Claim 6: Kola helpt tegen diabetes

Al in 2012 ontdekten onderzoekers dat Kola de glucosespiegel aanzienlijk kan verlagen. Recent in het Journal of Ethnopharmacology gepubliceerd onderzoek bevestigde dat Kola “de activiteiten van glycogeen fosforylase, fructose 1,6 bifosfatase, glucose 6 fosfatase, en acetylcholinesterase remde terwijl het de Nrf2 expressie reguleert”. Als gevolg hiervan zou het de bloedglucose en ‘slechte’ cholesterol aanzienlijk verlagen, terwijl het de productie van insuline en ‘goede’ cholesterol zou stimuleren. 

Claim 7: Kola zit bomvol mineralen en vitaminen

Uit de ingrediëntenlijst op onze website blijkt dat Kola een groot aantal verschillende vitaminen en mineralen bevat. Veel van deze zijn essentieel voor een goede gezondheid. Het aantal is echter misleidend, aangezien het bij vitaminen en mineralen allemaal draait om de hoeveelheden die je binnenkrijgt. Wanneer je de hoeveelheden bekijkt per 100 gram Kola, zoals gebruikelijk is bij voeding en supplementen, lijkt het wel een vitaminebom. Echter bevatten capsules slechts enkele grammen, waardoor de hoeveelheden aan vitaminen en mineralen die je door Kolacaps binnenkrijgt nooit aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid zullen voldoen. Het is dan ook belangrijk te beseffen dat Kola nooit een vervanging voor voeding kan zijn, maar slechts een aanvulling.

Claim 8: Kola helpt tegen hoesten en astma

Er zijn aanwijzingen dat Kola de ademhaling kan verbeteren, vooral bij mensen met astmatische ademhalingsproblemen. Al langer is bekend dat cafeïne werkt als een zogenaamde ‘bronchodilatator’, wat betekent dat het de luchtwegen opent en het ademen vergemakkelijkt. Daarnaast suggereert onderzoek dat Kola verwijdende effecten heeft op alveolaire kanalen en de longzakjes, wat ook weer de ademhaling kan verbeteren. Hoewel beide onderzoeken concluderen dat Kola als primaire medicijn ongeschikt is, kan het wel enige verlichting bieden. 

Claim 9: Kola helpt tegen een alcoholkater

Geen enkel wetenschappelijk onderzoek heeft ooit plaatsgevonden naar de effecten van Kola op een alcoholkater, laat staan of het zou kunnen helpen. Toch is de frisdrank Coca-Cola oorspronkelijk verkocht als zogenaamde ‘nerve tonic’, een Victoriaans eufemisme voor een anti-alcoholkatermiddel. In onze vorige Blog kon je lezen dat de oprichter van Coca-Cola al langer Kolatabletten als een anti-alcoholkatermiddel gebruikte en dit om deze reden aan zijn frisdrank heeft toegevoegd. Ook in West-Afrika zweren ze op de effectiviteit van Kola tegen een alcoholkater, al vragen we ons persoonlijk af of de intens bittere smaak van een verse kolanoot is wat je nodig hebt als je brak bent. Capsules daarentegen... 

Claim 10: Kola verbetert seksuele prestaties

Last but not least hebben we voor je uitgezocht of Kola daadwerkelijk je seksuele prestaties kan verbeteren, iets waar vrijwel iedereen in West-Afrika en de Arabische wereld van overtuigd is. De claim is tweeledig en stelt enerzijds dat Kola effectief is als ‘stemmingsverbeteraar’ waardoor het je libido zou verhogen. Anderzijds zou Kola het eenvoudiger maken een erectie te krijgen en deze langere tijd in stand te kunnen houden.

Helaas is ons geen respectabel wetenschappelijk onderzoek bekend waaruit blijkt dat Kola inderdaad effectief is als stemmingsverbeteraar. De gedachte is dat drie van de actieve bestanddelen van Kola – cafeïne, theobromine en kolanine – door hun stimulatie van het zenuwstelsel een lustopwekkend effect hebben. Bij gebrek aan wetenschappelijke informatie hierover lijkt ons dit op zijn minst zeker.

Wat wel wetenschappelijke steun vindt is dat – zoals al eerder is toegelicht in eerdere claims – Kola je bloedvaten verwijdt. Wanneer de bloedvaten naar de penis verwijden, neemt de bloedstroom toe en is het eenvoudiger een erectie te krijgen en deze te behouden. Bestaande erectiehulpmiddelen werken op vergelijkbare wijze. 

We concluderen dat een aantal van de gezondheidsclaims inderdaad in lijn lijken te zijn met het ons beschikbare wetenschappelijke onderzoek. Daarnaast zijn een aantal claims slechts gedeeltelijk bewezen. 

Claims ondersteund door wetenschappelijk onderzoek:

  • Kola blijkt een krachtige energieboost die helpt tegen vermoeidheid.
  • Kola werkt als een vaatverwijder en verbetert daardoor de doorbloeding in je lichaam. In je hersenen zorgt dit voor verbeterde cognitieve functies en concentratievermogen en in het mannelijke geslachtsdeel voor het gemakkelijker krijgen en behouden van een erectie.
  • De eetlustremmende werking in combinatie met het mogelijk versnellen van de stofwisseling maken Kola een geschikt hulpmiddel bij het afvallen.
  • Kola blijkt een krachtige antioxidant.
  • Kola bevordert de spijsvertering en kan spijsverteringsklachten verlichten.        

Claims niet of onvoldoende ondersteund door wetenschappelijk onderzoek:

  • Dat Kola helpt tegen diabetes lijkt gezien de stand van het wetenschappelijk onderzoek voorbarig, ondanks veelbelovende resultaten in recente onderzoeken.
  • Hoewel in Kola een grote hoeveelheid verschillende mineralen en vitaminen zit, kan het op grond van de gewichtsverhouding nooit voldoen aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid.
  • Uit onderzoek blijkt dat Kola klachten van hoesten en astma kan verlichten, maar dat het niet genoeg is als primair medicijn.
  • Onbewezen blijft de populaire gedachte dat Kola helpt tegen een alcoholkater.
  • Onbewezen blijft ook dat Kola je libido kan verhogen.

We willen deze Blog eindigen met de boodschap waarmee we begonnen: Ja, Kola bezit een aantal uitzonderlijke en veelbelovende eigenschappen. Nee, Kola kan nooit dienen als vervanging van voedsel of van door een arts voorgeschreven medicatie. Tot slot willen we het gebruik van Kola als medicijn in West-Afrika nog in het perspectief plaatsen dat we helaas in een wereld leven waarin een groot deel van de bevolking van West-Afrika onvoldoende toegang heeft tot de moderne zorgvoorzieningen die de norm zouden moeten zijn. Het vanuit Westers perspectief wellicht onorthodoxe gebruik van Kola als medicijn tegen ernstige medische aandoeningen, zoals astma en diabetes, wordt dan ook niet ingegeven door de overtuiging dat Kola beter is dan Westerse medicijnen, maar omdat deze medicijnen vaak onbereikbaar zijn voor te veel mensen in West-Afrika.